8-daagse Kerstspecial Wenen "In de sporen van de keizerlijke familie"

Reisdocumenten:
Uw paspoort of identiteitskaart dient geldig te zijn tot terugkomst in Nederland.

Valuta:
in Oostenrijk wordt met de € ( euro ) betaald.

Elektriciteit:
In Oostenrijk worden dezelfde stekkers en stopcontacten gebruikt als in Nederland.

Kraanwater:
Het water uit de kraan is veilig te drinken.

Tijdzone:
UTC + 1, dezelfde tijdzone als Nederland

Taal:
Duits is de officiële taal in Oostenrijk

Prijsniveau:
De prijzen in Oostenrijk liggen over het algemeen een stukje lager dan in Nederland.

De orangerie van Schönbrunn is 189 meter lang en 10 meter breed en is - na Versailles - het grootste barokke orangeriegebouw. Het wordt vandaag de dag nog steeds gedeeltelijk gebruikt in zijn oorspronkelijke functie.

Keizerin-weduwe Wilhelmine Amalie liet in ca. 1640 in Schönbrunn een orangerietuin aanleggen en een kas bouwen voor de overwintering van de citrusvruchten en potplanten. In opdracht van keizer Franz I. Stephan werd de Orangerie rond 1754 gebouwd onder leiding van hofarchitect Pacassis, maar vermoedelijk volgens de plannen van hofarchitect Nicolas Jadots, die hij opvolgde. Dit gebouw was verbonden met het cederhuis, dat in dezelfde tijd gebouwd is. Rond 1760 werd ook de orangerietuin aangelegd. Kuipplanten uit de orangerietuin werden meestal gehuisvest in het orangeriegebouw om te overwinteren, waar vloerverwarming - een hypocaust verwarmingssysteem, waarbij warme lucht onder de vloer wordt door geblazen - zorgde voor een aangenaam plantklimaat. In de Orangerie vonden in die tijd ook al keizerlijke feesten plaats.

In de Biedermeierperiode (1815-1848) werd de orangerie nagenoeg niet meer gebruikt. Alleen de planten overwinterden nog in de hal. In het revolutiejaar 1848 namen militairen hun intrek in Schönbrunn en deed de orangerie dienst als paardenstal. De interesse in het gebouw nam steeds verder af en men overwoog zelfs sloop. De orangerie werd gered door keizer Frans Jozef I (1830-1916), die een einde maakte aan het verval van de orangerie.

Tussen 1980 en 1985 werd de orangerietuin gerenoveerd en kreeg het weer de vormen zoals in de tijd van Maria Theresia. Er waren in die periode helaas geen middelen beschikbaar om de orangerie ook te renoveren. Pas met de oprichting van het Schloss Schönbrunn Kultur- und Betriebs GmbH op 1 oktober 1992 kon de renovatie beginnen. De glazen deuren werden vernieuwd, de hal werd door een glazen wand opgedeeld in twee delen, die heden ten dage dienst doen als plantenopslag en evenementenhal. Naast internationale evenementen, recepties, bedrijfsfeesten, galadiners en bruiloften is de Orangerie het hoofdkwartier van het Schloss Schönbrunn Orchester Wien. Tot op de dag van vandaag worden er nog steeds concerten gehouden op deze historische locatie, zoals in lang vervlogen tijden. Het Schloss Schönbrunn Orchester speelt elke avond de beroemdste werken van Mozart en Strauss op de oorspronkelijke locatie van de wedstrijd tussen Mozart en Salieri in 1786.

Belangrijke gebeurtenissen in de Orangerie

• In 1781 werd er een diner gegeven door Keizer Josef II ter ere van het bezoek van de Russische troonopvolger, de latere tsaar Paul I
• In 1786 werd een lentefeest georganiseerd door Keizer Josef II ter gelegenheid van een bezoek van Marie Christine van Oostenrijk en Albert Casimir van Saksen-Teschen, waarbij Antonio Salieri en Wolfgang Amadeus Mozart een muzikale wedstrijd hielden
• In 1905 vond het eerste Internationaal Botanisch Congres plaats, waaraan alle Europese landen, de Verenigde Staten, Argentinië, China en Congo deelnamen. In de Orangerie werd een vaktentoonstelling ingericht, die door 13.000 mensen werd bezocht

Bronnen: Homepage Schloss Schönbrunn Orangerie, geraadpleegd 26-08-2024, www.palaceconcertsvienna.com/de/spielort/orangerie-schoenbrunn; Wikipedia Orangerie (Wien-Schönbrunn), geraadpleegd 26-08-2024, www.de.wikipedia.org/wiki/Orangerie_(Wien-Schönbrunn)

Een stukje Italië midden in Wenen

En architect Heinrich Ferstel is de ‘schuldige’. Natuurlijk was hij een "von" de Ferstel, op zijn Weens. In tegenstelling tot andere paleizen in Wenen is dit paleis niet vernoemd naar de eigenaar, maar naar de architect. Echter was dit pas na de verbouwing in 1982. Anders had het "Nationale Bank" of “Beurs" moeten heten, want dat waren de oorspronkelijke eigenaren van dit prachtige gebouw. Hoe het ook zij, "Das Ferstel" betovert nu de feestende gasten met zijn prachtige Venetiaans-Florentijnse Trecento-stijl - uniek in Wenen. Met schitterende zalen, flonkerende kroonluchters en een indrukwekkende binnenplaats met arcaden. Een echt Italiaans palazzo. En dat midden in Wenen in het 1e district aan de Freyung.

Palais Ferstel werd oorspronkelijk in 1860 gebouwd voor de Oostenrijkse Nationale Bank en de beurs en diende vanaf 1878 als hoofdkantoor van de Oostenrijks-Hongaarse Bank. Het werd gebouwd door baron Heinrich von Ferstel, die zich - net terug van een schijnbaar uiterst inspirerende reis naar Italië – vol verve stortte op het ontwerp van dit magnifieke gebouw. Ferstel was een voorstander van materiële kunst. Alleen de beste stenen waren goed genoeg. De machtige smeedijzeren poorten zijn gemaakt door een zilversmid. De gevel is versierd met sculpturen van Hanns Gasser. Binnen werd gebruik gemaakt van stucmarmerwerk, rijke beschilderingen, lederen behang en fijne houten lambrisering.

De beurshandelaren die vroeger in Ferstel gevestigd waren, zagen zichzelf als heersers van de wereldzeeën. Daarom doet de grote Ferstelzaal ook denken aan een schip. In het paleis werd voor het eerst staal gebruikt voor het glazen dak. Er werd zelfs een waterkoelsysteem geïnstalleerd.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw zwaar beschadigd door luchtaanvallen, met name de gevel. In 1971 was de voorzitter van het Federaal Monumentenbureau, Walter Frodl, verantwoordelijk voor de reconstructie. Tussen 1975 en 1982 kwam het gebouw in particulier bezit en werd het gerenoveerd.

Het paleis heeft naast de 4 feestzalen (Grote Ferstelzaal, Kleine Ferstelzaal, de Arkadenhof en Portico) een prachtige passage met een indrukwekkend glazen dak, een fontein, winkeltjes en horeca.

Café Central, dat gevestigd is op de centrale hoek van het paleis, werd gebouwd in 1876. Onder het genot van koffie, gebak en af en toe een sigaar kwamen enkele van de grootste dichters, filosofen en verhalenvertellers die de wereld ooit heeft gekend, samen in het meest aantrekkelijke koffiehuis van Wenen. De Russische revolutionair Lev Trotski, de psychoanalyticus Sigmund Freud, verschillende schrijvers en dichters zoals Alfred Polgar, Stefan Zweig en Peter Altenberg, en de Weense architect Adolf Loos waren vaste gasten van Café Central. Tegenwoordig staan typische gerechten uit de Weense keuken, traditionele koffiespecialiteiten en zoete verleidingen uit de eigen patisserie op het menu. In een historische ambiance kunt u genieten van de heerlijke culinaire creaties van het huis.

Bronnen: Homepage Palais Events Veranstaltungen GmbH, geraadpleegd 26-08-2024, www.palaisevents.at/palais-ferstel/ ; Homepage Palais Events Veranstaltungen GmbH, geraadpleegd 26-08-2024, www.cafecentral.wien; Wikipedia Palais Ferstel, geraadpleegd 26-08-2024, www.en.wikipedia.org/wiki/Palais_Ferstel

De geschiedenis van Schönbrunn gaat terug tot de middeleeuwen. Sinds het begin van de 14e eeuw werd het landgoed aangeduid als "Katterburg" en bevond het zich in het landhuis van de abdij van Klosterneuburg. Op het terrein werd naast een molen ook wijnbouw en akkerbouw bedreven. In de eeuwen die volgden verschenen er tal van pachters, waaronder zeer prominente zoals in 1548 de burgemeester van Wenen, Hermann Bayer, die het landgoed structureel liet uitbreiden en verbouwen tot een landhuis.

In 1569 kwam het landgoed via Maximiliaan II in Habsburgs bezit, dat volgens het koopcontract een huis, een molen, een stal, een lusthof en boomgaard omvatte. Maximiliaan wilde voornal de dierentuin uitbreiden, die bedoeld was voor het houden van inheems wild en pluimvee.

Na de dood van Maximiliaan kwam Katterburg in het bezit van respectievelijk Rudolf II die alleen voor het onderhoud zorgde, keizer Matthias die het gebied gebruikte voor de jacht en keizer Ferdinand II. De keizer en zijn vrouw, beiden gepassioneerde jagers, kozen Schönbrunn als verblijfplaats voor jachtpartijen. Na de dood van Ferdinand in 1637 werd het landgoed een weduwewoning en leidde de kunstminnende keizerin-weduwe hier een levendig maatschappelijk leven, waarvoor ze een representatief architectonisch kader nodig had. Ze liet daarom rond 1642 een lustpaleis bouwen, wat gepaard ging met de hernoeming van het pand naar de naam "Schönbrunn", die voor het eerst in een document in hetzelfde jaar werd genoemd.

In 1728 nam keizer Karel VI Schönbrunn over, die het complex uiteindelijk zou hebben geschonken aan zijn dochter Maria Theresia, die altijd al een voorliefde had gehad voor het kasteel en de omliggende tuinen. De regering van Maria Theresia was een glorieus tijdperk voor Schönbrunn. Het kasteel werd het centrum van het hoofse en politieke leven. Onder haar persoonlijke invloed en onder leiding van de architect Nikolaus Pacassi werd het voormalige jachtslot van Josef I omgebouwd tot zomerresidentie en grootschalig uitgebreid.

Als laatste project pakte de keizerin in de jaren 1770 het ontwerp van de tuin aan, die het Schönbrunn Park zijn architectonische accenten gaf met de bouw van de Gloriette, de Neptunusfontein, de Romeinse ruïnes en de obelisk. Daarnaast werden de lanen, fonteinen en pleinen verrijkt met tal van antieke beelden en sculpturen, uitgevoerd door Wilhelm Beyer en zijn atelier. De herinrichting van het paleis en de tuin werd pas kort voor de dood van Maria Theresia in 1780 voltooid.

Na de dood van Maria Theresia in 1780 was Schloss Schönbrunn onbewoond en werd het pas in het begin van de 19e eeuw onder keizer Franz II/I weer als zomerresidentie gebruikt. In deze periode werd Schönbrunn ook twee keer door Napoleon bezet, in 1805 en 1809. In 1814/15 werd duidelijk dat Schönbrunn dringend aan restauratie en herinrichting toe was. Tussen 1817 en 1819 werd ook een nieuw gevelontwerp uitgevoerd volgens de plannen van de hofarchitect Johann Aman, die beslissende veranderingen teweegbracht. Aman verwijderde de rijke rococo-geveldecoratie van Pacassi en gaf het kasteel zijn huidige uiterlijk met een sober ontwerp teruggebracht tot een paar decoratieve elementen.

Volgens recent onderzoek gaat de uitvoering van het "Schönbrunn-geel", dat typerend is voor het hele paleiscomplex van heden ten dage, terug naar het midden van de 19e eeuw. Sinds die tijd is het gebruikelijk gevelschema een kleuring in twee verschillende tinten geel, en geel voor wandoppervlakken en architectonische delen van de Schönbrunn-gebouwen. Het typische Schönbrunn-geel, is mogelijk een bewuste verwijzing naar het Maria Theresiaanse tijdperk.

Franz Joseph werd in 1830 geboren in het Schönbrunn, waar zijn ouders Franz Karl en Sophie woonden. Toen hij in 1848 de troon besteeg, beleefde het kasteel opnieuw een glamoureus tijdperk. Ter gelegenheid van het aanstaande huwelijk in 1854 met Elisabeth (Sisi), hertogin van Beieren, werden er meerdere aanpassingswerkzaamheden uitgevoerd in de appartementen. Ook in de jaren die volgden werden er, mede door de komst van hun kinderen, meerdere aanpassingen gedaan in de privévertrekken, waaronder het behangen van de kamers in de kleur paars, de favoriete kleur van keizerin Sisi. De kamers zijn in de die tijd grotendeels in Rococostijl ingericht, met veel pluche, tapijten, zijde wandbekleding, zachte pastelkleuren en grote schilderijen. De meeste wanden en plafonds zijn wit met accenten van bladgoud. Opvallend zijn ook de tropische taferelen, geschilderd in de verschillende ruimtes, met palmen en exotische dieren.

Het paleis, het park, de tuinen en de dierentuin (de oudste ter wereld) werden in 1997 door UNESCO tot Werelderfgoed verklaard. Schloss Schönbrunn is tegenwoordig één van de belangrijkste toeristische trekpleisters van Wenen met ruim twee miljoen bezoekers per jaar. Van de 1441 kamers die het slot telt, zijn er 40 toegankelijk voor publiek. Dit zijn vooral de staatszalen, die ingericht zijn met grootse pracht en praal. Daarnaast ziet u tijdens een rondleiding de werk- en leefruimten, die iets soberder zijn ingericht.

De Spiegelzaal schreef in 1762 geschiedenis, omdat er een concert werd gegeven voor Maria Theresa door niemand minder dan de zesjarige Wolfgang Amadeus Mozart. En in de Grote Galerij, de feestzaal van het slot, werd gedanst ter afsluiting van het Congres van Wenen in 1815, waarbij de herverdeling van Europa plaats vond.

Bronnen: Homepage Schloss Schönbrunn, geraadpleegd 27-08-2024, www.schoenbrunn.at; Alles over Wenen, geraadpleegd 27-08-2024, www.allesoverwenen.nl/bezienswaardigheden-wenen/schloss-schonbrunn/; Wikipedia, geraadpleegd 27-08-2024, www.nl.wikipedia.org/wiki/Schloss_Schönbrunn

De St. Michaelerkirche werd gebouwd in 1220 en al in 1288 verheven tot de status van parochiekerk. Het is gelegen aan één van de mooiste pleinen van Wenen en is één van de oudste en meest interessante kerken van Wenen. Tot 1784 was het een hofparochiekerk. Tegenwoordig is het een parochie- en kloosterkerk van de Salvatorianen.

De oorsprong van de Sint-Michielskerk was lange tijd onduidelijk. In 1953 kwam Alois Kieslinger na uitgebreid bouwmateriaalonderzoek tot de conclusie dat de uniforme oorsprong van de laatromaanse St. Michaelerkirche bewezen is: alle stenen van de friezen dragen dezelfde steenhouwerstekens. De kerk is hiermee het enige en grootste bewaard gebleven laatromaanse gebouw in Wenen.

Na bijna 300 jaar activiteit in Oostenrijk droegen de Barnabieten in 1923 het beheer van hun bezittingen over aan de Salvatorianen. De parochie van St. Michael werd met ingang van 1 januari 1926 opgeheven en het district werd verdeeld over de naburige parochies. Onder de eerste Salvatoriaanse priester Theophilus Muth kwam er nieuw leven in de Sint-Michielskerk; sommige monumenten ter nagedachtenis aan de Habsburgse monarchie vonden hier een thuis.

Op 5 december 1791 stierf Wolfgang Amadeus Mozart in Wenen. In de laatste dagen van zijn leven, zelfs op zijn sterfbed, schreef Mozart zijn Requiem (Dodenmis). Geïnspireerd door werken van vroegere meesters uit de Barok, de oratoria van Händel, de religieuze werken van J.S. Bach en niet te vergeten het Stabat Mater van Pergolesi, kwam de Dodenmis tot stand. Doodziek werkte Mozart dag en nacht aan zijn laatste werk. Op veel plaatsen was het Requiem nog onvoltooid en bestonden er alleen maar schetsen. Alleen het openingsdeel is volledig door Mozart gecomponeerd en georkestreerd. Mozarts oud-leerling, vriend en collega Franz Süszmayer heeft het Requiem uiteindelijk voltooid. Hij deed dit op verzoek van Constanze, de echtgenote van Mozart.

Op 10 december 1791 werd in de St. Michaelerkirche een pastorale dienst (Mis voor de Ziel) gehouden in opdracht van de twee directeuren van het Weense Theater, waarbij voor het eerst delen van Mozarts Requiem werden gespeeld. Achter in de kerk hangen 2 bronzen plakkaten ter nagedachtenis aan deze unieke gebeurtenis.

Op 30 maart 2012 - Goede vrijdag - werd de uiteindelijke versie van het Requim van Mozart in de St. Michaelerkirche uitgevoerd onder de muzikale leiding van Manuel Schuen met zijn nieuw opgerichte "Chorus Michaelis", de solisten en het St-Michaelsorkest. Alexander Goebel begeleidde het concert in de vorm van recitaties over "Leven versus Dood".

Bronnen: Gustav Bergmeier en Gerda Kraker, Salvatorianer-Pfarre St. Michaeler, geraadpleegd 27-08-224, www.michaelerkirche.at/geschichte/kirche/; Klassiekemuziek.tv Mozart-Requiem page, geraadpleegd 27-08-2024, www.klassiekemuziek.tv/mozart-requiem/

De Abdij van Melk is een benedictijnenabdij in Neder-Oostenrijk bij de stad Melk aan de Donau. De rots waarop de abdij staat, met uitzicht op de Donau, was waarschijnlijk al in de Romeinse tijd bewoond. In de tiende eeuw stond er een kasteel van een Beierse graaf. De benedictijnse abdij van Melk werd in 1089 gesticht in het kasteel, dat markgraaf Leopold II aan de Benedictijnen schonk. Elf benedictijnse monniken uit het moederklooster Lambach betrokken samen hun abt het klooster en startten op 21 maart 1089, de feestdag van Benedictus, met de eredienst. Omdat het klooster door de markgraaf gesticht was, viel het niet meer onder de bisschop van Passau, maar direct onder de paus.

Op 14 augustus 1297 brandde het klooster, de bijgebouwen en de bibliotheek af. Veel kunstschatten en geschriften gingen verloren. De bibliotheek van Melk bezit heden ten dage nog negentig geschriften uit de twaalfde en dertiende eeuw. Begin veertiende eeuw werd het klooster herbouwd.

Tijdens de tweede Ottomaanse invasie in 1683 werd de omgeving van Melk door Turken geplunderd. De abdij zelf werd als Oostenrijkse vesting ingericht, versterkt met soldaten, die soms een aanval deden. Een groter verlies voor de abdij waren de plunderingen van de Turkse legermacht rondom Wenen dat belegerd werd. Ook moest het klooster bijna zijn hele vermogen aan de Oostenrijkse regering afstaan en kunstschatten verkopen voor de bekostiging van de oorlog tegen de Turkse invasie. Een deel werd echter verstopt, zodat toch een aantal oude kunstschatten bewaard is gebleven.

In 1701 werd besloten om de kerk en de abdij in barokstijl te herbouwen. In 1702 werd begonnen met de bouw van de imposante barokke kerk en nieuwe kloostergebouwen. De grote architect van de Oostenrijkse barok Jakob Prandtauer had de leiding over de bouw tot aan zijn dood in 1726. In 1736 waren de werkzaamheden klaar. Niet lang daarna, in 1738, was er een grote brand. In 1746 was de abdij weer geheel herbouwd.

De abdij van Melk is één van de markante punten binnen het cultuurlandschap Wachau dat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Aan de abdij is heden ten dage een school verbonden.

Bron: Wikipedia Abdij van Melk, geraadpleegd 28-08, www.nl.wikipedia.org/wiki/Abdij_van_Melk

De Wiener Musikverein is het concertgebouw van Wenen, waarin zich de beroemde Grote (Gouden) Musikvereinssaal bevindt. Deze zaal geldt als één van de mooiste en akoestisch beste zalen van de wereld. Een wereldwijd bekende traditie is het jaarlijks op nieuwjaarsdag terugkerende “Neujahrskonzert der Wiener Philharmoniker”, dat sinds 1924 in deze zaal wordt gespeeld.

In 1812 werd in Wenen de “Gesellschaft der Musikfreunde” opgericht. Vanaf 1831 organiseerde deze vereniging concerten in een kleine zaal, maar met 700 zitplaatsen bleek deze al snel te klein. In 1863 schonk keizer Franz Joseph de grond tegenover de Karlskirche voor de bouw van een nieuw concertgebouw door architect Theophil von Hansen. Er moesten twee zalen komen: een grote zaal voor orkesten en een kleinere voor kamermuziek.

Met een feestelijk concert werd de Wiener Musikverein op 6 januari 1870 geopend, en de akoestiek van de grote zaal werd direct geroemd. Ook de kleine zaal, die in 1937 naar Johannes Brahms werd vernoemd, oogstte direct lof. De nagalmtijd van de Goldener Saal bedraagt met publiek 2,04 seconden, en zonder publiek 3,06 seconden.

In 2004 werden vier kleinere, ondergrondse zalen geopend, die zowel voor concerten als voor repetities, conferenties, workshops en recepties zijn ontworpen en zijn uitgerust met de modernste technologie voor maximale flexibiliteit in het gebruik.

De Wiener Musikverein telt 6 concertzalen:

• Grosse Saal met 1744 zit- en 300 staanplaatsen
• Brahmssaal met 600 plaatsen
• Gläserner Saal met 380 plaatsen
• Metallener Saal met 100 plaatsen
• Steinerner Saal met 80 plaatsen
• Hölzerner Saal met 80 plaatsen

Geen enkele muziek wordt heden ten dage meer “Weens” beschouwd dan de muziek van de familie Strauss. Johann Strauss sr. sleutelde samen met Lanner aan de Weense dansmuziek en ontwikkelde vooral de wals verder. Hij richtte ook het belangrijkste dansorkest in Wenen op, het Strauss Orkest. Johann Strauss jr. werd na de dood van zijn vader in 1849 gekozen tot kapelmeester van dit beroemde orkest. Het succesvolle orkest speelde in de beginjaren op beroemde bals in de Weense binnenstad, maar ook in herbergen en danszalen in de buitenwijken. De ‘Wals koning’ verlegde vanaf 1871 de focus naar operette, waarvan Die Fledermaus en De Zigeunerbaron de bekendste werden. Strauss was lid van de Gesellschaft der Musikfreunde en leverde zijn bijdragen aan de jubilea en festivals van de vereniging. In 1862 leverde hij composities en dirigeerde hij bij het 50-jarig bestaan van de sociëteit en bij de opening van de nieuwe Musikverein in 1870. Omgekeerd was het vanzelfsprekend dat Johann Strauss' kunstenaarsjubileum in 1894 in de Musikverein werd gevierd met een galaconcert, waarvoor de componist ook een nieuwe wals bijdroeg. In datzelfde jaar werd hem het erelidmaatschap toegekend. Na de dood van Johann Strauss (zoon) organiseerde de Gesellschaft der Musikfreunde een uitvaartdienst met een uitvoering van het Requiem door zijn vriend Johannes Brahms en een herdenkingsconcert.

Het Wiener Philharmoniker speelt nog altijd concerten van Strauss in de Musikverein, en het Wiener Mozart Orchester brengt regelmatig concerten van Wolfgang Amadeus Mozart ten gehore.

Bron: Homepage Musikverein Wien, geraadpleegd 28-08-2024, www.musikverein.at/schwerpunkte-2024-25/fein-und-duftig; Wikipedia Wiener Musikverein, geraadpleegd 28-08-2024, www.de.wikipedia.org/wiki/Wiener_Musikverein